Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Laserpitium gallicum & Gentiana lutea

fotò
fotò
Engraisso-saumo

Laserpitium gallicum

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Angelicasso, Batouiro, Berlo.

Noms en français : Laser de France, Laser odorant.

Descripcioun :
L'engraisso-saumo es uno planto coumuno de colo e de mountagno que trachis dins li pendis roucaious, ensouleia e sus cauquié. Se recounèis à si fueio verdo, lusènto, sènso péu, 4 à 5 cop divisado e à sa cambo regado e pleno. Fai de grand brout (oumbello) de 20 à 50 rai emé de bratèio ciliado.

Usanço :
Li fueio, un pau duro mai perfumado, podon servi pèr assaboura. Parié que sarié bono pèr lucha contro lis ànci. Lucho peréu contro l'enflamacioun.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Laserpitium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 18 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust

Liò : Pendis roucaious - Pinèdo - Blachiero - Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Laserpitium gallicum L., 1753

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Laserpitium gallicum & Gentiana lutea

RR
RR
CC
CCC
ges
CCC
CCC
CCC

Coumpara Engraisso-saumo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò